تعدد قتل و ضرورت پرداخت دیه افزون بر قصاص
نویسندگان
چکیده مقاله:
قصاص نفس مجازاتی است که با هدف پاسداری از حرمت انسان و صیانت از حقوق وی در برابر کسانی که قصد جان او را داشته و حیاتش را نشانه گرفتهاند، تشریع شده است؛ به این معنا که قاتل جان خود را در برابر جانی که از دیگران گرفته است بهعنوان مجازات میپردازد. اما گاهی یک نفر اقدام به قتل چندین انسان میکند، و با توجه به اینکه تعدد جرم از علل مشدده مجازات است، در چنین شرایطی این پرسش مطرح میشود که آیا قصاص بهتنهایی مجازات عادلانه و کافی برای جانی است یا اینکه جان قاتل در برابر یکی از مقتولان گرفته میشود و برای دیگر جانباختگان حق دیگری ثابت میگردد؟ ازآنجا که قصاص و دیه حق اولیای دم است، اگر همگی بر دریافت دیه یا قصاص قاتل اتفاق نظر داشته باشند، همان ثابت میشود، اما اگر در این باره اختلافی پدید آید یا یک نفر اقدام به قتل قاتل نماید، چه باید کرد؟ فقهای امامیه در پاسخ به این پرسش اختلاف نظر دارند؛ مشهور قصاص قاتل را کافی میدانند و درمقابل، گروهی نیز حکم به قصاص قاتل در برابر یکی از مقتولان و پرداخت دیه به دیگران دادهاند. قانونگذار جمهوری اسلامی نظر مشهور فقها را پذیرفته است. در این پژوهش، تعدد قتل از نظر فقهی کنکاش شده، و از بررسی دلایل موافقان و مخالفان و اینکه فقیهان مشهور دلایل استوار و قابل اعتمادی بر سقوط حقوق همۀ اولیای دم در قتلهای متعدد با قصاص جانی اقامه نکردهاند، چنین نتیجه گرفته شده است که دلایل آنان توان اثبات این نظریه را ندارد و مواد قانونی مجازات اسلامی مربوط به این بحث نیازمند اصلاح و بازنگری است.
منابع مشابه
اصالت دیه در قتل عمد
این مقاله درصدد بررسى این مسأله است که آیا دیه در قتل عمد، اصالت دارد یا خیر؟به همین جهت در فصل اول این نوشتار به بررسى کلمات فقها از گذشته تا کنون در این مسأله پرداختهایم، که به وجود دو نظریه مهم اشاره مىکنند. عدهاى از فقها، دیه را یک اصل در قتل عمد مىدانند; اما مشهور، آن را تنها در صورت رضایت قاتل به پرداخت دیه، بدل از قصاص مىشمارند و اصالتى براى آن قائل نیستند. در فصل دوم به بررسى ادله ...
متن کاملارزیابی تحولات قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در باب قصاص و دیه ی زن
میان زن و مرد در حکم قصاص و دیه تفاوت هایی دیده می شود. چنان که دیه ی قتل زن نصف دیه ی قتل مرد است و اگر مردی زنی را عمداً به قتل برساند، اولیاء دم زن در صورتی می توانند مرد را قصاص کنند که نصف دیه ی مرد را به او بپردازند و اگر بخواهند از او دیه بگیرند، مطابق نظر بیشتر فقها باید مرد قاتل به پرداخت دیه راضی باشد؛ این در حالی است که اگر زنی، مردی را عمداً به قتل برساند زن بدون پرداخت دیه به ولی دم ...
متن کاملعدول از قصاص نفس و مصالحه بر قصاص عضو در قتل عمد
در موارد وقوع قتل عمد، برابر نصوص آیات و احادیث و به اجماع فقهای مذاهب مختلف فقهی، ولی دم از حق قصاص قاتل و عفو وی و یا مصالحه بر دیه مقتول یا کمتر و یا بیشتر از آن برخوردار است. این مسئله که آیا طرفین دعوا یعنی ولی دم و قاتل میتوانند از قصاص نفس عدول و بر قصاص عضو تراضی کنند، مورد تعرض فقها و تحقیق محققان واقع نشده است. به نظر میرسد باتکیه بر مبانی و دلایلی چون حق بودن قصاص، قابل مصالحه بودن...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 7 شماره 12
صفحات 29- 50
تاریخ انتشار 2016-08-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023